نویسنده: <span>گراتک</span>

این دستگاه در خط فرآوری پسته مورد استفاده قرار میگیرد. کار این دستگاه جداسازی پسته های بدون پوست از پسته های پوست دار کامل و نیمه پوست دار (گو) می باشد.

دستگاه گوگیر پسته در ۳ نوع متنوع می باشد

(۱۲۵×۵۰)متوسط:
(۱۲۵×۸۰)بزرگ:
(۱۲۵×۵۰دو توپه)دوقلو:

اصطلاح پسته (گو)

در اصطلاح به پسته ای که پوست نرم رویی آن جدا نگردیده و یا بیش از ۲۵ درصد سطح کل پوست سخت را در بر گرفته باشد (گو) گفته می شود.  پسته گو پسته ای است که نسبت به بقیه پوست سخت تری دارد و در مرحله اول پوست گیری، پوست آن جدا نمی شود.

روند خط ترمینال تا دستگاه گوگیر

بعد از اینکه پسته ها در دستگاه رطوبت گیر رطوبت سطحی خود را از دست دادند، وارد دستگاه گوگیر می شوند. در مرحله کرک پوست کن، پوست آن جدا و در مرحله گوگیری با فرایند اصطکاک، از پسته های سالم جدا می شود. پس روند خط ترمینال تا دستگاه گوگیر اینگونه می باشد که پسته های گو در کرک پوست کن، پوست گیری شده، وارد دستگاه شستشو شده و در نهایت در مرحله گوگیری از پسته های گو جدا می شوند. پسته ها بعد از خروج از دستگاه رطوبت گیر دارای مقداری گو (پسته های پوست نشده) می باشند که بوسیله این دستگاه جداسازی می شوند. این دستـگاه با استفاده از توپی های استیل صیقلی گوی ها را از خط فرآوری خارج می کند. بطوریکه پسته های گو بدلیل چسبندگی پوست آنها از پسته های خوب جدا می شود.

کارایی دستگاه گوگیر
گوگیرها( مخصوصا گوگیر های غلطکی ) دارای بیشترین کارآیی برای جداسازی پسته هایی که به هرعلتی( نارسی،خشکیدگی و غیره) پوست نشده اند می باشند، ضمن آنکه آسیب مکانیکی هم به محصول وارد نمی کنند. استفاده از این دستگاهها پس از نمگیر کارآیی بالاتری دارد.

اهمیت دستگاه گوگیر

این دستگاه جزء آخرین دستگاه ها در خط های ترمینال به حساب می آید. بیشترین کار تمیز کردن و یکدست کردن پسته، توسط گوگیر انجام میشود. فرآیند گوگیری بر میزان آلودگی موثر می باشد. بنابراین عملکرد آن بایستی مورد کنترل و پایش قرار گیرد.  بنابراین خرید یک دستگاه گوگیر پسته برای خطوط فرآوری پسته بسیار حائز اهمیت است.

انواع گوگیر

گوگیر در دو نوع توپی استیل و توپی آلومینیومی تولید می گردد که کارایی توپی آلومینیومی بالاتر از توپی استیل می باشد. یعنی مقدار گو بیشتری را از پسته ها جدا می کند. ظرفیت آن با توجه به چرخ پوست کن انتخاب می شود.

گوگیر دارای سه فلکه است:

1- برای کم یا زیاد کردن خوراک دول (محفظه پسته) میباشد.

2- برای جلو و عقب کردن صفحه ی تنظیم میباشد.

3- برای بالا و پایین کردن صفحه تنظیم میباشد.

مشخصات دستگاه گوگیر( متوسط )

طول:155 سانتی متر

عرض:115 سانتی متر

ارتفاع:150 سانتی متر

قدرت موتور: 1500 دقیقه در دور

انرژی موتور:1/1 کیلو وات

سیستم انتقال قدرت: تسمه پروانه

رنگ:______

جنس بدنه: استیل

جنس توپه: استیل

ظرفیت: 1500 کیلوگرم در ساعت

استفاده از این دستگاه سرعت کار خط تولید را بسیار بالا می برد. در مقابل خطوط فرآوری پسته ای که از حوضچه و نیروی انسانی برای انتقال پسته های روآبی استفاده می کنند، این دستگاه بسیار سریع تر است. کیفیت کار این دستگاه با کار نیروی انسانی قابل مقایسه نیست و این دستگاه از سرعت بیشتری نسبت به نیروی انسانی نیز برخوردار است. کیفیت مرغوب قطعات این دستگاه دلیل کار کردن مطلوب برای مدت طولانی بدون نیاز به تعمیر آن می باشد.

کاربرد نوار بالابر حوضچه ای پسته

این دستگاه عملکردی بسیار شبیه به دیگر بالابر ها دارد اما طراحی خاص آن وظایف این دستگاه را متمایز می کند. در پایین این دستگاه محفظه قیف مانند وجود دارد که به آن حوضچه می گویند. در خط فرآوری پسته از این بالابر برای آبکشی و جابه جا کردن پسته های شسته شده استفاده می شود. این دستگاه می تواند در خطوط فرآوری پسته ای که خط فرآوری پسته روآبی را نیز دارند بسیار کاربردی باشد.وجود این دستگاه در یک خط فرآوری پسته کار انتقال پسته های شسته شده را بسیار سرعت می بخشد و دارای دقت و کیفیت بیشتری نسبت به انتقال، توسط نیروی انسانی است. این دستگاه به علت نیاز های متفاوت درخواست کنندگان در اندازه های متفاوت ساخته و عرضه میشوند.

کاربرد و معرفی دستگاه های بالابر پسته

نوار های بالابر پسته خطوط انتقال متحرکی هستند که برای انتقال سریع تر و آسان تر حجم زیادی از محصولات و مواد اولیه مختلف در مدت زمان کمتر ساخته شده اند. نوار های بالابر انواع مختلفی دارند که در جایگاه های مختلفی استفاده می شوند. این نوار ها در انواع معمولی، شیب دار معمولی، شیب دار پله دار، مسطح پله دار، مسطح منعطف و … ساخته می شوند، که بسیاری از کار های صنعتی را آسان می کنند.

 خط فرآوری پسته

کاشت پسته در ایران سابقه طولانی مدت دارد. مدت ها، تمام مراحل فرآوری این آجیل خوشمزه به صورت دستی و توسط نیروی کار انجام می شد، اما تقریباً نزدیک به 2 دهه است که ماشین آلات مکانیکی کار بسیاری از کشاورزان و خریداران پسته تازه از کشاورزان را آسان کرده است.

وظیفه سیستم فرآوری پسته

سیستم فراوری پسته مجموعه ای متصل به هم، متشکل از ماشین آلات و دستگاه هایی می باشد که عملیات های مختلف را جهت افزایش کیفیت و کاهش موارد بیماری زا بر روی پسته تازه را انجام می دهند تا بتوانند آن را به عنوان پسته خام خشک به بازار ارائه کنند.

جایگاه دستگاه بالابر حوضچه ای پسته

همان گونه که پیشتر گفته شد، از این بالابر جهت جابه جا کردن پسته شسته شده استفاده می شود. این بالابر ها معمولاً قبل از دستگاه پوست کن پسته کرک استفاده می شوند و در حقیقت یکی از نقاط  مشترک دو خط فراوری پسته و فرآوری پسته روآبی هستند.

مراحل استفاده از دستگاه بالابر حوضچه ای پسته

پسته ها بعد از شستشوی اولیه در نخاله گیر به دستگاه پسته شوی منتقل می شوند. در آنجا بعد از شستشوی نهایی، تفکیک و تقسیم بندی می شوند. پسته های روآبی از این دستگاه به دستگاه پسته کرک پوست کن منتقل شده و در مسیر خط روآبی پسته حرکت می کنند. این دستگاه کاربردی در انتقال پسته های روآبی بسیار مفید بوده و کار را بسیار آسان تر می کند. با استفاده از این دستگاه دیگر نیاز به آب کشی پسته های روآبی نیست و بعد از تخلیه پسته های خندان و یا سنگین مغز پسته های رو آبی با آب وارد این دستگاه می شود.همچنین هنگامی که آب از زیر حوضچه خارج می شود باعث پایین آمدن سطح آب و بار زدن پسته ها توسط نوار نقاله و بالا رفتن آنها می شود.

واگن خشک کن پسته یک دستگاه بسیار کاربردی در خط پسته است. این دستگاه دو منظوره را به عنوان حمل، برای انتقال پسته های فرآوری شده اما خشک نشده (پسته های نم گیری شده) هم استفاده میکنند. از این دستگاه تنها در خطوط تمام مکانیزه و نیمه مکانیزه فرآوری پسته استفاده می شود.

روش های خشک کردن پسته

1-میدان آفتابی.

2-هوادهی با استفاده از هوای محیط، یعنی هوایی که گرم نباشد.

3-هوای گرم، یعنی هوای خشک کن.

4-دو مرحله ای که به دو صورت انجام میشود:

الف-هوای گرم و سپس مدت کوتاهی هوادهی با هوای محیط  و پس از آن روش میدان افتابی.

ب-هوای گرم و سپس هوادهی با هوای محیط.

اصول کلی خشک کردن در سیستم های مکانیزه

واگن خشک کن پسته در سیستم های مکانیزه پس از نم گیری، محصول را در خشک کن ها با هوای داغ حرارت می دهند.

خشک کردن نیمه مکانیزه

در خطوط نیمه مکانیزه، فرآوری پسته به علت کم بودن حجم محصول، تمامی پسته ها را در یک محیط فضای آزاد و در معرض نور خورشید خشک میکنند. این کار زمان زیادی می برد، به این صورت که پسته ها برای خشک شدن به حداقل 2 روز آفتاب نیاز دارند. (در روش خشک کردن نیمه مکانیزه بعد از رسیدن رطوبت پسته ها به 10 درصد، آنها را مدت کوتاهی با استفاده از هوای محیط هوادهی می کنند و سپس از خشک کن،  به میدان آفتابی انتقال می دهند.)

خشک کردن تمام مکانیزه

زمانی که خط فرآوری پسته تمام مکانیزه باشد، اولویت اول کیفیت و سرعت انجام کار است. به همین دلایل از واگن های خشک کن استفاده می شود. واگن خشک کن پسته در سیستم های مکانیزه  پس از عمل نم گیری، رطوبت پسته ها را با دمیدن هوای گرم، توسط  خشک کن، به حدود 10 درصد می رسانند. در سیستم های تمام مکانیزه، برای خشک کردن نهایی و یکنواخت کردن رطوبت، محصول را درهمان خشک کن با خاموش کردن منبع حرارتی و یا در سیلوهای بزرگ با استفاده از هوای محیط  که گرم نباشد هوادهی می کنند،  تا رطوبت به کمتر از 5 درصد برسد. خشک کردن پسته ها به روش نیمه مکانیزه در خطوط مکانیزه فرآوری ممکن نیست، زیرا حجم محصول ورودی زیاد است و خشک کردن در آفتاب سرعت خط تولید را پایین می آورد. به همین علت از خشک کن ها استفاده می کنند.

تامین حرارت در خشک کن

تامین حرارت از سوختن سوختهای فسیلی گاز و گازوئیل صورت می گیرد. این سوخت یا در محفظه احتراق مشتعل می شود وسپس حرارت آن توسط جریان هوای تامین شده توسط فن به پسته ها انتقال می یابد، یا اینکه بصورت شعله مستقیم است. در نوع شعله مستقیم کنترل حرارت بر روی یک عدد خاص کار دشواری است،  زیرا عوامل محیطی مانع از ثابت شدن درجه حرارت بر روی یک عدد می شوند و باید در این سیستم ها از دستگاه کنترل کننده  درجه حرارت استفاده شود. در خشک کن های دارای محفظه احتراق  باید نواحی اطراف محفظه کاملا عایق بندی شده باشد و حرارت خروجی از اگزوز به نحوی در جهت استفاده مجدد در خشک کن  به کار گرفته شود.

پیشنهاداتی برای استفاده بهتر از خشک کن ها

انتخاب صحیح نوع خشک کن

انتخاب سرعت هوادهی بهینه

استفاده از درجه حرارت های مناسب

استفاده از رطوبت سنج و دماسنج دقیق

به کار بردن عایق حرارتی مناسب